Mając taki proces za sobą, już go przegraliście
Proces, Franz Kafka
Po wielomiesięcznych godzinach obrad, w marcu roku 1951 ława przysięgłych Sądu Federalnego na Manhattanie w Nowym Jorku uzgodniła werdykt: Winny udziału w spisku i szpiegostwie. Sędzia Irving Kaufman powiedział: Uważam Waszą zdradę za gorszą od morderstwa. Swoją zdradą obróciliście bieg historii na szkodę tego kraju. Wyrok dla Was nie leży w mojej mocy. Niniejszym skazuję Was na karę śmierci. Świat patrzył z przerażeniem jak wykonano wyrok śmierci na Juliusie i Ethel Rosenberg. Cały proces przypominał grę o to, kto pierwszy ustąpi. Rząd amerykański zależało na przyznaniu się do winy Rosenbergów, oni zaś upierali się, że są niewinni. Czy byliście niewinni? Jeśli tak, to jakiej zbrodni? Jakie znaczenie miały zeznania złożone przez Davida Greenglassa? Jaką rolę odegrał dawny oficer KGB i rezydent radziecki w Waszyngtonie, Aleksander Feklisow?
Julius Rosenberg był synem polskiego imigranta. Już od młodych lat pasjonował się polityką, dlatego w wieku 18 lat zapisał się do New York City College's Young Communist League. Według Feklisowa, Rosenberg (pseud. Liberal) działał razem z innymi agentami, których nazwiska podano: Joelem Barr'em, Alfredem Sarant'em, Williamem Pearlem i Mortonem Sobel'em. Jesienią 1940 roku Rosenberg rozpoczął prowadzenie działalności szpiegowskiej. 25 grudnia 1944 roku Rosenberg spotkał się z Feklisowem w Horn & Hardart na Manhattanie, przekazując mu prezent dla narodu radzieckiego, składający się z wyposażenia zapalników używanych w artylerii przeciwlotniczej i bombach. David Greenglass (szwagier Juliusa) został oddelegowany do tajnego projektu w Los Alamos, Nowy Meksyk (Projekt Manhattan). W krótkim czasie, za sprawą Rosenberga, Greenglass i jego żona Ruth zostali zwerbowani przez Anatolia Yakovleva. Jednakże Rosjanie mieli już atomowego szpiega, był nim niejaki fizyk Klaus Fuchs, którego kurierym przekazywaniem informacji do Moskwy był Harry Gold.
Aleksander Feklisov kierował siecią agentów, którzy przekazywali mu tajemnice przemysłowe i wojskowe. W sierpniu 1949 roku Sowieci zdobyli pierwszą nuklearną jądrową broń, według planów Fuchsa. Pierwsze sukcesy projektu Verona (rozszyfrowanie radzieckich depesz wysyłanych z palących dyploamatycznych USA) wskazywały na "kreta" zamieszkującego w Nowym Jorku i posługującego się pseudonimem Liberal.
W lutym 1950 roku Klaus Fuchs został aresztowany. FBI przesłuchało kuriera Fuchsa. Gold rozpoznał Greenglassa jako agenta, z którym kontaktował się w Los Alamos. W lipcu 1950 roku aresztowano Rosenberga. Greenglass oskarżył Juliusa o szpiegostwo na rzecz Rosjan. Ruth wskazała swoją szwagierkę jako agentkę, jednak rząd amerykański nie miał przeciwko Ethel żadnych dowodów. Wszczynanie postępowania przeciwko niej mogło służyć jako dźwignia w tej sprawie – powiedział J. Edgar Hoover. Spośród ponad 20 świadków oskarżenia tylko dwóch dostarczyło dowody związane bezpośrednio ze spiskiem. Greenglass twierdził, że Ethel przepisywała notatki Juliusa dotyczące bomby atomowej. Jednakże, podczas późniejszych przesłuchań Greenglass twierdził, że Ethel nie miała nic wspólnego z "pracą" męża. Rosenbergowie odmówili współpracy z rządem. Na pytanie dotyczące przynależności do Partii Komunistycznej, powołali się na piątą poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych. Rosenbergów skazano na karę śmierci na podstawie zeznań ich krewnych. Dałid Greenglass za współpracę z rządem otrzymał karę 15 lat pozbawienia wolności. Po ogłoszeniu wyroku, rozpoczęła się 11-letnia batalia prawników, prowadzona przez obrońcę oskarżonych Emmanuela Hirscha Blocha, o uratowanie ich życia, ostatecznie prezydent Dwight D. Eisenhower odmówił zastosowania prawa łaski. 19 czerwca 1953 roku, o godzinie 20:00, w więzieniu Sing-Sing rozpoczęła się egzekucja, poprzez śmierć na krześle elektrycznym, Rosenbergerów. Przed godziną 20:00, oboje byli martwi.
Klaus Fuchs dostał karę 14 lat pozbawienia wolności. Jego materiały były cenniejsze niż notatki Greenglassa. W 2000 roku Greenglass przyznał, że podczas procesu pod fałszywym obciążeniem złożył fałszywe zeznania. Przedstawione przez niego dowody pozostały utajnione.
#Rosenbergowie #szpiegostwo #SądFederalny #Manhattan #NowyJork #wyrokśmierci #zimnawojna #JuliusRosenberg #EthelRosenberg #FBI #KGB #ProjektManhattan #LosAlamos #HarryGold #KlausFuchs #AnatoliyYakovlev #atomowabomba #FranzKafka #EmmanuelHirschBloch #prawołaski #SingSing #wykonaniewyroku #konstytucjaUSA #PartiaKomunistyczna #JEdgarHoover #atomoweprojekty #spisek #dowody #proces #komunizm #ŚwiatowaWojnaII #wojnazimowa #historia #zbrodniawojenna #rządUSA #rządZSRR
Comentarios