Dziecko, którego rodzice nie są małżeństwem, nosi nazwisko matki (art.321 zd.1 Tureckiego Kodeksu Cywilnego; dalej: TMK). Jeżeli kobieta nosi podwójne nazwisko z powodu poprzedniego małżeństwa (art.173 TMK), dziecko przyjmuje nazwisko panieńskie matki (art.321 zd.2 TMK). Tę samą zasadę należy zastosować, jeśli dziecko przyszło na świat w trakcie trwania małżeństwa, jednakże mąż matki dziecka zaprzeczył ojcostwa na podstwie orzeczenia sądu.
Zasada zawarta w art. 321 zd.1 TMK mówiąca, że dziecko przyjmuje nazwisko matki jest interpretowana również w ten sposób, że będzie miał zastosowanie nawet w przypadku uznania dziecka przez ojca lub ustalenia ojcostwa na podstawie wyroku sądu, czyli reasumując dziecko nadal będzie nosiło nazwisko jego matki (wykładnia prawa rozszerzająca). Ta szeroka interpretacja art. 321 zd.1 TMK została spowodowana wykadnią i uzasadnieniem artykułu dokonanym przez ustawodawcę. W artykule jest wyraźnie napisane, że dziecko nadal będzie nosiło nazwisko matki, nawet jeśli dziecko zostanie uznane przez ojca lub jeśli ojcostwo zostanie ustalone w ramach procedury ustalenia ojcostwa. Niestety turecki ustawodawca dokonując rozszerzającej wykładni przepisu zignorował (stary) zapis art. 20 ust.5 Ustawy o Ewidencji Ludności. Art. 20 ust.5 Ustawy o Ewidencji Ludności wyraźnie mówi że,
Tylko, gdy rodowód dziecka urodzonego poza małżeństwem zostanie uzupełniony lub [dziecko zostanie] uznany [przez ojca dziecka] , jest one [dziecko] wpisywane do rodowodu [rodziny] ojca przyjmując jego nazwisko. W przepisie tym wyraźnie zaznaczono, że uznane przez ojca przyjmą jego nazwisko. Wobec tego przepisu nie jest możliwa szeroka interpretacja art. 321 zd.1 TMK.
Z przepisu art. 28 ust.4 Ustawy o Rejestracji Stanu Cywilnego (dalej: NHK), która zastąpiła Ustawę o Ewidencji Ludności, jasno wynika, że ustawodawca nalega, aby dzieci urodzone poza związkiem małżeńskim, wobec, kótrych nastąpiło uznanie dziecka lub ustalenie ojcostawa, przyjeły nazwisko ojca. O ile ustawodawca miał możliwość uregulowania zasady przyjmowania nazwiska przez dziecko urodzone poza małżeństwem inaczej, to powtórzył poprzednią regulację zaczerpniętą z art. 20 ust.5 Ustawy o Ewidencji Ludności w starym, umieszczając zapis, że
Uznane dziecko jest rejestrowane w rodowodzie ojca przez podanie imienia i nazwiska ojca oraz tożsamości i miejsca zamieszkania matki podczas dokonywania rejestracji. Ten sam zapis został powtórzony w art. 15 Rozporządzenia dotyczącego Nazwisk, które zostało znowelizowane w 2009 r. W ten sposób roszerzająca interpretacja przepisu art. 321 zd.1 TMK została ponownie zablokowana. Krótko mówiąc, ustawodawca uniemożliwił sposób wykładni zgodnej z potrzebami czasu, wyraźnie ujawniając, jaki był jego cel.
Z drugiej strony, choć art. 28 ust.4 NHK mówi tylko o uznaniu dziecka, to należy ją interpretować szeroko, obejmując również ustalenie ojcostwa przez orzeczenie sądu. Mówiąc jaśniej, w zależności od literalnej interpretacji przepisu art. 28 ust.4 NHK, wymieniony przepisy traktuje tylko o uznaniu ojcostwa. Z drugiej strony, skoro nie odnosi się do ustaleniaojcostwa, nie byłoby słuszne nieustanowienie rodowodu między dzieckiem a jego ojcem.
Należy zauważyć, że przpisy NHK uwzględniły jednocześnie kwestię nabycia obywatelstwa dziecka pozamałżeńskiego. Zgodnie z art. 23 ust.4 NHK dzieci, których ojcostwo zostało ustalone na podstawie orzeczenie sądu lub uznane przez ojca, rejestruje się w rodowodzie ojca poprzez przyjęcie jego obywatelstwa i nazwiska.
Takie rozwiązanie jakie zaproponował turecki ustawodawca nalezy uznać za nie właściwe i kilku podwodów. Innymi słowy, nie ma znaczenia czy ustalenie ojcostwa dziecka pozamałżeńskiego nastepuje na podstawie uznania dziecka przez ojca czy poprzez orzezczenie sądu, dziecko musi nosić nazwisko matki. Trybunał Konstytucyjny zakończył wszystkie te dyskusje orzeczeniem z 2009 roku (2.7.2009, 114/105 RG.27369).
W orzeczeniu tym Trybunał Konstytucyjny przyjął, że jeżeli dziecko nieślubne zostanie uznane przez ojca lub zostanie ustalone ojcostwo w stosunku do niego, przyjmuje ono nazwisko ojca. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego sformułowanie matka, która nie jest zamężna zawrate w art. 321 TMK zostało uchylone, ponieważ tworzy nierówność między dziećmi uznanymi przez ojców lub ustaleniu ojcostwa orzeczeniem sądu a dziećmi urodzonymi w związku małżeńskim. Jednak wraz ze stwierdzeniem nieważności tego przepisu zastrzeżono, że vacatio legis tego przepisu wejdzie dopiero w życie rok później, ponieważ nieważność były sprzeczna z porządkiem publicznym.
W przypadkach, gdy matka jest nieletnia, ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych, nie żyje lub w przypadkach, gdy opiekę nad dzieckiem odbiera się matce i przekazuje ojcu, a co za tym idzie, dziecko mieszka z ojcem (art.337 ust. 2 TMK), możliwe jest, że dziecko przyjmie nazwisko ojca (art.27 TMK).
#nazwisko #nazwiskomatki #nazwiskopanieńskie #nazwiskopanienskie #zmiananazwiska #nazwiskodziecka #dziecko #uznanie #uznaniedziecka #ojcostwo #ustalenie #ustalenieojcostwa #prawo #praworodzinne #prawoopiekuncze #prawoopiekuńcze #dobrodziecka #trybunałkonstytucyjny #trybunalkonstytucyjny #prawadziecka #obywatelstwodziecka #turcja #prawnik #adwokta #prawnikwturcji #prawowturcji
Comments