Podstawa prawna i definicja
Sąd Karny ds. Ciężkich Przestępstw (Ağır Ceza Mahkemesi) jest sądem pierwszej instancji właściwym do rozpoznawania spraw karnych o największym ciężarze gatunkowym. Jego kompetencje wynikają z art. 12 ustawy nr 5235 o organizacji sądów powszechnych oraz sądów apelacyjnych.
Podstawowym kryterium właściwości Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw jest zagrożenie karą określoną w kodeksie karnym. Do jego kompetencji należą sprawy dotyczące przestępstw, które:
zagrożone są karą pozbawienia wolności na okres powyżej 10 lat,
mogą skutkować karą dożywotniego pozbawienia wolności lub karą dożywotniego pozbawienia wolności ze szczególnym zaostrzeniem,
są wskazane w kodeksie karnym oraz ustawach szczególnych jako podlegające jurysdykcji tego sądu.
Skład Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw
Sąd ten różni się od sądów rejonowych (Asliye Ceza Mahkemesi) zarówno pod względem rozpoznawanych spraw, jak i składu orzekającego. W jego skład wchodzą:
Przewodniczący składu orzekającego (sędzia przewodniczący),
Dwóch sędziów ławników,
Prokurator Republiki Tureckiej (Cumhuriyet Savcısı), który pełni rolę oskarżyciela publicznego.
Zakres właściwości Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw
Właściwość tego sądu określona jest w art. 12 ustawy nr 5235 oraz w tureckim kodeksie karnym (TCK).
Przykładowe przestępstwa rozpoznawane przez Sąd Karny ds. Ciężkich Przestępstw
Przestępstwa przeciwko mieniu
Rozbój (TCK 148) – kradzież połączona z użyciem siły,
Oszustwo kwalifikowane (TCK 158) – wyłudzenia na dużą skalę,
Oszukańcza upadłość (TCK 161) – celowe działanie na szkodę wierzycieli.
Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i urzędnikom
Korupcja i łapownictwo (TCK 250),
Fałszerstwo dokumentów urzędowych (TCK 204/2).
Przestępstwa przeciwko państwu i porządkowi publicznemu
Zamach na konstytucyjny porządek państwa (TCK 309),
Zamach na Prezydenta Republiki Tureckiej (TCK 310),
Członkostwo w organizacji terrorystycznej (TCK 314),
Szpiegostwo i działalność wywiadowcza (TCK 328-338).
Przestępstwa wojenne i przeciwko obronności państwa
Zdrada stanu (TCK 302) – działania mające na celu naruszenie integralności terytorialnej,
Działalność na rzecz wrogiego państwa (TCK 303-305),
Sabotaż wobec obiektów wojskowych (TCK 307).
Przestępstwa o charakterze terrorystycznym
Wszystkie przestępstwa objęte ustawą nr 3713 o zwalczaniu terroryzmu.
Postępowanie przed Sądem Karnym ds. Ciężkich Przestępstw
Faza przygotowawcza
Postępowanie przed tym sądem poprzedza śledztwo prowadzone przez prokuraturę, które kończy się wniesieniem aktu oskarżenia.
Postępowanie sądowe
Sąd przeprowadza rozprawę, podczas której możliwe jest powoływanie świadków, biegłych oraz przeprowadzanie dowodów. W sprawach skomplikowanych sąd może zlecić dodatkowe postępowanie dowodowe.
Podejrzani mogą być tymczasowo aresztowani już na etapie postępowania przygotowawczego, jeśli istnieją poważne dowody ich winy i obawa matactwa.
Środki odwoławcze
Od wyroków Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw przysługuje:
apelacja do sądu apelacyjnego (Bölge Adliye Mahkemesi),
w przypadku wyroków o szczególnej wadze – możliwość wniesienia kasacji do tureckiego Sądu Najwyższego (Yargıtay).
Struktura organizacyjna Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw
Sądy te funkcjonują w każdym mieście wojewódzkim (il merkezi), a także w niektórych powiatach w zależności od natężenia spraw.
Przykłady sądów w Turcji
Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi (Ankara),
Istanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesi (Stambuł),
Izmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi (Izmir).
W dużych miastach funkcjonuje kilka wydziałów Sądu Karnego ds. Ciężkich Przestępstw, a niektóre z nich mogą specjalizować się w konkretnych rodzajach przestępczości, np. w sprawach gospodarczych lub dotyczących terroryzmu.
Podsumowanie
Sąd Karny ds. Ciężkich Przestępstw (Ağır Ceza Mahkemesi) pełni kluczową rolę w tureckim systemie sądownictwa karnego, rozpoznając sprawy o najwyższym stopniu zagrożenia karą.
Podstawowe cechy tego sądu to:
właściwość w sprawach, w których kara wynosi co najmniej 10 lat pozbawienia wolności,
rozpoznawanie przestępstw przeciwko bezpieczeństwu państwa, terroryzmu i poważnych przestępstw gospodarczych,
skład orzekający złożony z przewodniczącego i dwóch sędziów ławników,
możliwość wniesienia apelacji i kasacji w określonych przypadkach.
Comments